De Perpetua Virginitate B. Mariae
Caput 6
Hieronymus.—Ad quod nos breviter respondemus, et cognoscebat, et usque, sermonem, in Scripturis sanctis, dupliciter intelligi. Et de eo quidem quod scriptum est, cognoscebat, ad coitum esse referendum, ipse disseruit: nullo dubitante, quin ad scientiam saepe referatur, ut ibi: «Remansit puer Jesus in Jerusalem, et non cognoverunt parentes ejus.»
Nunc illud est ostendendum, ut quomodo ibi consuetudinem Scripturae secutus est, sic etiam in donec, ejusdem Scripturae auctoritate frangatur, quae saepe certum tempus (ut ipse disseruit) in ejus assumptione significat, saepe infinitum, ut est illud, quod Deus ad quosdam loquitur in Propheta: «Ego sum, ego sum, et donec senescatis ego sum» (Is. XLIII, 25 aut Jer. VII, 11; Is. XLVI, 4). Numquid postquam illi senuerint, Deus esse desistet? Et Salvator in Evangelio ad Apostolos, Ecce ego, inquit, vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi (Matt. XXVIII, 20). Ergo post consummationem saeculi a discipulis suis Dominus abscedet, et tunc quando in duodecim soliis judicaturi sunt duodecim tribus Israel (Matth. XIX, 38), Domini consortio fraudabuntur?
Paulus quoque apostolus Corinthiis scribens: «Primitiae, ait, Christus: deinde hi qui sunt Christi, qui in adventu ejus crediderunt: deinde finis, cum tradiderit regnum Deo et Patri, cum destruxerit omnem principatum et omnem potestatem et virtutem. Oportet enim illum regnare, donec ponat omnes inimicos sub pedibus ejus, omnia enim sub pedibus ejus subjecit» (I Cor. XV, 23, 26). Esto, de homine dictum sit, non negamus de eo qui passus est crucem, qui postea sedere jubetur a dextris. Quid sibi vult hoc quod ait, Oportet enim illum regnare, donec ponat omnes inimicos sub pedibus ejus? Numquid tamdiu regnaturus est Dominus, donec incipiant esse inimici sub pedibus ejus; et postquam illi sub pedibus fuerint, regnare desistet: cum utique tunc magis regnare incipiet, cum inimici coeperint esse sub pedibus?
David quoque in quarto graduum psalmo: «Sicut oculi ancillae in manibus dominae suae, ita oculi nostri ad Dominum Deum nostrum, donec misereatur nostri» (Psal. CXXII, 3). Ergo tamdiu Propheta oculos habebit ad Dominum, quamdiu misericordiam impetret, et post impetratam misericordiam, oculos torquebit in terram? Qui in alio loco dicit: «Oculi mei defecerunt in salutare tuum, et in verbum justitiae tuae» (Psal. CXVIII, 123).
Poteram super hoc innumerabilia exempla congerere, et omnem lacessentis procacitatem, testimoniorum nube celare; verum adhuc pauca subjiciam, ut his similia ipse sibi lector inveniat.
A Virgindade Perpétua de Maria
Capítulo 6
Jerônimo.—A isso nós respondemos brevemente que as palavras conhecer e até, nas Sagradas Escrituras, são compreendidas de dois modos. E ainda acerca do que está escrito, ele mesmo sustentou que conhecer pode se referir ao intercurso sexual e que ninguém duvida que muitas vezes se refere à percepção intelectual, como nesta passagem: «Permaneceu o menino Jesus em Jerusalém, sem que seus pais o notassem.»
Agora devemos mostrar que, assim como neste caso ele seguiu o uso da Escritura, também com relação ao advérbio até ele é refutado pela autoridade da mesma Escritura. Em seu uso, até muitas vezes indica um tempo determinado (como ele próprio sustentou), mas muitas vezes também um tempo ilimitado. Como é o caso em que Deus fala a certas pessoas por meio dum Profeta: «Eu sou, eu sou, e até que envelheçais eu sou o mesmo» (Is. XLIII, 25 ou Jer. VII, 11; Is. XLVI, 4). Porventura Ele deixará de ser Deus depois que eles envelhecerem? E, no Evangelho, o Salvador diz aos Apóstolos: «Eis que estou convosco todos os dias até a consumação dos séculos» (Mt. XXVIII, 20). Então, depois da consumação dos séculos o Senhor se afastará de seus discípulos, e, nessa ocasião, quando estiverem sentados sobre doze tronos para julgar as doze tribos de Israel (Mt. XIX, 28), estarão privados da companhia do Senhor?
Também o Apóstolo Paulo, escrevendo aos Coríntios, diz: «como primícias, Cristo; depois, os que são de Cristo, que creram na sua vinda. A seguir haverá o fim, quando ele tiver entregado o reino a Deus Pai, quando tiver destruído todo principado, toda dominação e poder. Pois é necessário que ele reine, até que ponha todos os seus inimigos debaixo dos seus pés, porque todas as coisas sujeitou debaixo dos pés dele» (I Cor. XV, 23, 26). Dado que foi dito com relação a um ser humano, não negamos que se refere àquele que suportou a cruz e a quem depois foi concedido sentar-se à mão direita. Que significa isso que ele disse: «Pois é necessário que ele reine, até que ponha todos os seus inimigos debaixo dos seus pés»? Porventura o Senhor há de reinar até que seus inimigos comecem a estar debaixo de seus pés; e depois que eles estiverem debaixo de seus pés, ele deixará de reinar, visto que, seguramente, começará então a reinar com maior intensidade quando seus inimigos começarem a estar debaixo de seus pés?
Também fala Davi no quarto salmo dos degraus: «Como os olhos da escrava nas mãos de sua senhora, assim os nossos olhos estão fixos no Senhor nosso Deus, até que tenha misericórdia de nós» (Salmo CXXII, 2). Então, o profeta levantará os olhos para o Senhor, até que obtenha misericórdia, e depois de obter a misericórdia, volverá seus olhos para o chão? Ele mesmo diz em outro lugar: «Os meus olhos desfalecem, ansiando o teu auxílio e as promessas da tua justiça» (Salmo CXVIII, 123).
Eu poderia amontoar inumeráveis exemplos sobre isso, e encobrir toda insolência de nosso provocador com uma nuvem de argumentos, contudo, ainda acrescentarei alguns, para que o leitor descubra textos análogos a estes por si mesmo.